Ghế trên (kamiza) và ghế dưới (shimoza), cùng ghi nhớ quy tắc chỗ ngồi nhé! (2) Hiểu rõ vị trí

Nhật Bản có quy tắc thứ bậc chỗ ngồi nghiêm ngặt thể hiện sự quan tâm tiếp đón cũng như tỏ lòng kính trọng với khách hàng và người trên. Chỗ ngồi tốt nhất dành cho người trên, người được tiếp đãi gọi là kamiza (上座 – thượng toạ), chỗ ngồi dành cho người trong vai trò tiếp đãi gọi là shimoza (下座 – hạ toạ) như đã giới thiệu ở bài trước.

Thứ bậc chỗ ngồi đã định hình ổn định không chỉ trong kinh doanh mà cả ngoài xã hội Nhật Bản. Trong bài này người viết sẽ giải thích thứ bậc và các vị trí chỗ ngồi tương ứng trong các tình huống kinh doanh khác nhau.

Thứ bậc trong phòng tiếp đãi, phòng họp

Trong phòng, cơ bản chỗ xa nhất tính từ lối vào là chỗ ngồi quan trọng kamiza.

Tuy nhiên trong trường hợp phòng kiểu Nhật, chỗ gần gian thờ âm tường (床の間 – tokonoma) linh thiêng sẽ là kamiza. Quan trọng thứ hai là chỗ ngay gần bên gian thờ. Nếu phòng không có gian thờ thì tương tự phòng kiểu Tây, chỗ xa nhất tính từ lối vào là kamiza và chỗ ngay sát lối vào là shimoza.

Trong phòng tiếp đãi thường có bộ ghế sofa. Trong trường hợp này, chiếc sofa dài ngồi thoải mái hơn là kamiza, còn những chiếc sofa lẻ một người được xem là shimoza. Như hình bên dưới, mức độ quan trọng giảm dần ①⇒②⇒③⇒④.

Tiếp theo là phòng họp. Phòng họp thường hay có người chủ trì cuộc họp. Trong trường hợp này, chỗ gần người chủ trì nhất là kamiza. Cách bố trí cụ thể tuỳ thuộc vào vị trí của người chủ trì.

Ngồi như hình chữ “O”

Với trường hợp ngồi vòng quanh bàn hình chữ nhật dài hay hình bầu dục và người chủ trì ở chính giữa, chỗ xa lối vào và gần người chủ trì nhất là kamiza thứ nhất. Kế tiếp là chỗ gần người chủ trì ở phía bên kia.

Ngồi như hình chữ “C”

Hai bên chỗ người chủ trì, xa nhất từ phía lối vào là kamiza và bên kia là chỗ thứ nhì. Nếu lấy người chủ trì làm chuẩn thì cùng hàng với người chủ trì là kamiza và càng ra gần cửa thứ bậc càng thấp dần.

Thứ bậc trong thang máy, phương tiện đi lại

Khi đi taxi và các phương tiện có người lái khác, chỗ ngồi phía sau người lái được xem là an toàn nhất, chính là kamiza. Chỗ thứ nhì là phía sau ghế lái phụ. Còn chỗ bên tay phải người lái được xem là shimoza, thường dành cho người mới.

Tuy nhiên trong trường hợp người đi cùng là người điều khiển xe, chỗ lái phụ có khi lại là kamiza vì dễ trò chuyện cùng hơn. Mặt khác, chỗ ngồi phía trong cùng của taxi thường bất tiện khi xuống xe nên có không ít khách ngại ngồi. Vậy trước tiên bạn hãy thử mời khách hàng ngồi vào chỗ đó rồi tuỳ cơ ứng biến theo ý của khách hàng nhé!

Trên tàu điện siêu tốc thì chỗ ngồi phía cửa sổ là kamiza còn chỗ gần lối đi được xem là shimoza. Ở hàng có 3 ghế ngồi, chỗ chính giữa sẽ có thứ bậc thấp nhất. Còn khu vực chỗ ngồi gom thành ô thì hàng ghế ngồi quay lưng lại với hướng tàu chạy có thứ bậc thấp.

Bạn hãy nhớ kỹ thứ bậc chỗ ngồi, đồng thời lưu ý rằng chuyện gì cũng có ngoại lệ. Tuỳ vào thể trạng của người đi cùng, thời tiết ngày hôm đó hay cách bố trí phòng ốc, cũng có trường hợp vị trí kamiza không phải là chỗ ngồi tốt nhất.

Điều quan trọng là hãy luôn tâm niệm xem mời khách ngồi vào đâu là lý tưởng nhất và biết cách ứng biến linh hoạt tuỳ thời điểm và hoàn cảnh nhé!