Chức danh và cách gọi trong tiếng Nhật: linh hoạt theo hoàn cảnh!
Trong những bài trước, chúng ta đã biết qua cách dùng từ trong môi trường công sở cũng như kính ngữ trong tiếng Nhật. Nói đến dùng kính ngữ, mọi người thường liên tưởng đến cái gì đó hết sức phức tạp và khó hiểu. Hơn thế nữa, ở công sở cũng có những quy tắc dùng từ nhất định. Vì vậy, chuyên mục kỳ này xin giới thiệu về cách xưng hô với người trong công ty/ngoài công ty phù hợp với nhiều ngữ cảnh khác nhau.
Giao tiếp với người cùng công ty trong công ty
Trong công ty, sẽ có những chức vụ cao cấp như “Sha-cho" (社長 – “Tổng Giám đốc"), “Sen-mu" (専務 – “Giám đốc bộ phận"), “Jo-mu" (常務 – “Giám đốc vận hành"), hoặc cấp trên trực thuộc như “Bu-cho" (部長 – “Trưởng phòng") hay “Ka-cho" (課長 – “Trưởng nhóm").
“Chức danh" nói tới trong bài là cách gọi tên người đi kèm với chức vụ, và khi gọi bằng chức danh như vậy, người nói đã ngầm thể hiện sự kính trọng. Vì vậy, chúng ta không cần thiết phải gọi theo kiểu “A Ka-cho Sama" (A課長様 – “Ngài Tổng Giám đốc A") hay “A Bu-cho San" (A課長さん – “Anh/Chị Trưởng nhóm A"). Có thể hơi giống gọi thẳng tên nhưng chỉ cần gọi “A Ka-cho" (A課長 – “Trưởng nhóm A") là được.
Bên cạnh đó, chúng ta nên tự xưng là “Watakushi" (わたくし), các từ khác như “Watashi" (わたし), “Boku" (ぼく) hay “Watashitachi" (わたしたち) đều không thích hợp. Khi gọi công ty mình, không nên dùng “Uchi no sha" (うちの社) mà nên thay bằng “Watakushi-domo" (わたくしども), “To-sha" (当社) hoặc “Sho-sha" (小社).
Lưu ý rằng không chỉ trong văn nói mà ngay cả viết mail và các loại văn bản viết khác cũng cần tuân theo những quy tắc này.
Giao tiếp với người cùng công ty ở ngoài công ty
Khi trao đổi trong công ty, thể hiện sự kính trọng cấp trên và những người có thứ bậc cao hơn mình là lẽ đương nhiên. Vậy còn trao đổi với nhau ở bên ngoài công ty thì sao?
Khi giao tiếp cùng người ngoài công ty, hãy luôn tâm niệm người cùng công ty là “người nhà" của mình. Do đó, hãy dùng những từ ngữ khiêm nhường ngay cả khi nhắc đến cấp trên. Trong trường hợp này mọi người vẫn thường dùng cách gọi trực tiếp tên của cấp trên.
Trong giới thiệu gia đình mình cho người khác cũng vậy, thực tế không phải không có những người dùng từ như “Watashi no Okasan" (わたしのお母さんは – “Người mẹ của tôi ấy,…"), “Boku no Otosan" (ぼくのお父さんは – “Người bố của tôi ấy,…"), nhưng đó là cách dùng từ sai. Nói về “người nhà" thì chúng ta chỉ gọi là “Watashi no Haha" (わたしの母 – “Mẹ tôi") hay “Boku no Chichi" (僕の父 – “Bố tôi") thôi. Vì vậy, hãy tập cho mình thói quen gọi theo kiểu “Bu-cho no A" (“Trưởng phòng A…) hay “To-sha no A" (Anh/Chị A bên công ty chúng tôi) bạn nhé!
Cách gọi người của công ty khác theo chức danh
Sau cùng là câu chuyện gọi người của công ty đối phương dựa trên chức danh của họ.
Như bài viết đã trình bày ở trên, “chức danh" này đã phản ánh chức vụ của người nghe rồi. Như vậy, chỉ gọi “Bu-cho" (部長 – “Trưởng phòng") thôi là đủ, nếu có gì thiếu sót cũng đừng nhầm thành “Bu-cho Sama" (部長様 – “Ngài Trưởng phòng") bạn nhé! Còn nếu muốn thể hiện một chút kiểu cách khách sáo, bạn có thể thêm họ của đối phương vào sau chức danh như “Sen-mu no A Sama" (専務のA様 – “Ông/Bà A Giám đốc Bộ phận).
Từ xưng hô và lối nói kính ngữ dành riêng cho môi trường công sở quả thật chỉ có thể trau dồi từ thực hành. Để có thể điềm nhiên tiếp chuyện được ngay lập tức, bạn phải luôn ý thức về cách dùng từ phù hợp ngay từ lúc này đấy!
