Truyện cổ tích Nhật Bản – Hạc trả ơn

24/09/2019

Trong kho tàng truyện cổ tích Nhật Bản, có không ít câu chuyện kể về việc sau khi nhân vật giúp đỡ một con vật nào đó thì được vật quay về trả ơn. Khi nhân vật chính là một chàng trai trẻ, mô-típ thường là con vật biến thành một cô gái trẻ đên làm vợ của nhân vật chính để đền ơn. Và câu chuyện nổi tiếng nhất theo mô-típ này chính là chuyện Hạc trả ơn.

Tóm tắt

Ngày xửa ngày xưa, có một chàng thanh niên tình cờ nhìn thấy một con hạc bị mắc vào bẫy, bèn giải cứu cho hạc.

Đêm hôm đó, một cô gái vô cùng xinh đẹp đã đến gõ cửa nhà chàng trai và nói: Ta lỡ lạc đường mất rồi, chàng có thể cho ta tá túc ở đây một đêm được không? Không đành đuổi cô gái đi giữa đêm hôm thế này, chàng trai đành để cô gái ngủ lại nhà mình.

Thế rồi cô gái cứ ở mãi ở nhà chàng thanh niên và rồi trở thành vợ của anh ta. Người vợ rất giỏi dệt vải, vải của cô dệt tấm nào cũng đẹp nên bán rất đắt. Tuy nhiên, mỗi khi dệt vải, người vợ đều ngồi trong phòng kín và yêu cầu người chồng tuyệt đối không được nhìn lén. Sau khi dệt xong, người vợ cầm tấm vải tuyệt đẹp trên tay và trao cho người chồng. Nhưng cứ mỗi khi dệt vải xong, người vợ lại trông rất mệt mỏi, tiều tụy.

Người chồng vì lo lắng cho vợ mình nên đã không giữ lời hứa mà lén nhìn vào phòng dệt. Khi đó, anh ta thấy trong phòng dệt là một con hạc đang dùng lông của mình để dệt vải.

Người chồng cố gắng rời đi mà không gây ra tiếng động nhưng cũng chính lúc ấy, người vợ dệt xong vải và phát hiện sự tình.

Thiếp chính là con hạc mà chàng đã từng cứu mạng. Nhưng chàng đã nhìn thấy hình dạng thật của thiếp nên thiếp chẳng thể nào ở lại bên chàng được nữa rồi. Đây là tấm vải cuối cùng mà thiếp dệt cho chàng.

Người vợ nói rồi trao lại tấm vải cho người chồng, sau đó liền biến thành hạc rồi bay đi mất.

Giải thích

Đây là câu chuyện kết hợp giữa chủ đề làm việc tốt sẽ được trả ơn và việc lỡ nhìn thấy điều mà mình không được nhìn thấy khi kết hôn với đối tượng không phải con người. Có rất nhiều truyện cổ tích của Nhật Bản kể về một chàng trai cứu giúp cho một con vật, kết hôn với cô gái do con vật hóa thành, sau đó nhìn thấy thân phận thật sự của vợ mình rồi mối tình tan vỡ.

Ngoài câu chuyện về hạc đã kể ở trên, còn có những câu chuyện tương tự về cáo, cá, hay những nhân vật hư cấu như quỷ, tiên nữ và rồng. Dù vậy, Hạc trả ơn vẫn là câu chuyện tiêu biểu cho mô-típ này và là chủ đề cho rất nhiều tác phẩm mới thời nay. Một trong số đó chính là vở nhạc kịch Tịch hạc (Yuzuru) được biểu diễn rộng rãi trên toàn thế giới.

Những địa điểm liên quan

Có một dị bản của câu chuyện Hạc trả ơn mà trong đó người thanh niên được thay bằng cặp vợ chồng già và con hạc biến thành con gái nuôi của họ.

Thành phố Nanyou tỉnh Yamagata đã trở thành địa điểm tham quan thu hút đông đảo khách du lịch bởi nơi đây có liên quan đến câu chuyện Hạc trả ơn. Ngành dệt từ lâu đã là ngành nghề chính của thành phố.

Cách đặt tên cho các địa danh ở đây như là Orihata (máy dệt), Tsurumakita (hạc quyển điền), Hanetsuki (vũ phó), v.v. cũng gợi cho chúng ta nhớ đến những chi tiết trong câu chuyện ấy. Trên chiếc chuông của chùa Chinzou-ji (珍蔵寺) có khắc những hình ảnh về câu chuyện Hạc trả ơn. Và ở bảo tàng Yuzuru no Sato cũng có triển lãm về câu chuyện này cùng với lịch sử nghề dệt ở thành phố.Đây không phải là nơi có nhiều khách du lịch đến tham quan nhưng sẽ là nơi giúp bạn cảm nhận được những câu chuyện cổ tích ngày xưa vẫn còn tồn tại một cách âm thầm lặng lẽ giữa người với người.

Địa danh	Yuzuru no Sato (夕鶴の里)
Trang web	https://nanyo-bunka.jp/yuduru/index.html
Số điện thoại	0238-47-5800
Địa chỉ	2025-2 núi Urushi, thành phố Nanyou, tỉnh Yamagata
Bản đồ
Giờ mở cửa	9:00 – 16:30
Ngày nghỉ cố định	Thứ Hai hàng tuần (vẫn mở cửa nếu là ngày lễ) 29/12 – 3/1
Phí vào cổng	Học sinh THPT trở lên: 320 JPY, học sinh tiểu học/THCS: 100 JPY