Chazuke – món “cơm chan trà” của Nhật Bản

13/04/2022

Nội dung

1. Vài nét về món chazuke
2. Các địa điểm thưởng thức chazuke ở Tokyo
3. Chazuke phiên bản “cool”: hiyashi chazuke
- 3.1. 1. Với bơ và tảo bẹ muối
- 3.2. 2. Với thịt gà và trà ô long

Văn hoá uống trà là điều bạn dễ dàng bắt gặp ở mọi nơi trên thế giới. Một ấm trà kiểu Việt thường kèm theo bánh kẹo và mứt cổ truyền, còn trong tiệc trà chiều của phương Tây sẽ có trái cây và vài loại bánh ngọt. Riêng với Nhật Bản, trà không chỉ đi cùng bánh kẹo wagashi mà còn có thể chan trực tiếp vào cơm.

Nghe kỳ lạ lắm đúng không, cơm chan trà chazuke vốn là món ăn truyền thống của xứ sở hoa anh đào và ngay cả du khách quốc tế cũng rất say mê.

Vài nét về món chazuke

Chazuke (茶漬け) hay cơm chan trà được gọi tên theo cách ăn: ngâm (漬け tsuke) cơm cùng các đồ ăn kèm trong nước trà (茶 cha).

Trong ăn hoá ăn uống truyền thống của người Nhật, nước súp (canh) và cơm luôn được thưởng thức riêng biệt, điều này có phần khác so với kiểu cơm chan canh của Việt Nam. Bởi vậy, có thể nói chazuke là một ngoại lệ thú vị của nền ẩm thực nhiều nguyên tắc này.

Một bát chazuke cơ bản chỉ cần cơm và trà, tùy thuộc vào sở thích có thể dùng thêm những món ăn phụ như thịt, cá, mơ muối, v.v..

Những gì bạn cần là một ấm trà (nóng hoặc lạnh), một bát cơm, vài món ăn kèm và ghi nhớ cụm từ “cơm chan trà”. Thế là bạn đã có một phần chazuke đúng điệu.

Quả thật, đây là một trong những món dễ làm nhất của nền ẩm thực Nhật Bản cầu kỳ.

Hiện tại vẫn chưa thể biết chính xác người Nhật đã bắt đầu ăn chazuke từ khi nào. Tuy vậy, nhiều người cho rằng cơm chan trà xuất hiện ngay từ khi nền văn hoá lúa nước ra đời tại Nhật (khoảng giữa thế kỷ thứ 4 và thứ 3 TCN).

Đến dưới thời Edo (1600 – 1867), món ăn có nguyên liệu bình dân và cách làm nhanh chóng này được phổ biến như bữa phụ lúc giải lao của tầng lớp lao động, thương nhân.

Đến đây có thể nói chazuke là món fastfood (thức ăn nhanh) đầu tiên của Nhật Bản, bạn nhỉ?

Riêng tại Kyoto, chazuke được gọi bằng một tên khác là bubuzuke (ぶぶ漬け).

Người dân địa phương kể rằng khi xưa nếu chủ nhà mời khách một bát bubuzuke thì có nghĩa “đến lúc bạn nên đi rồi đấy”. Có lẽ do có lối sống lịch sự, kín kẽ nên người Kyoto mới mượn bubuzuke để thay lời muốn nói.

Cũng từ truyền thuyết này mà chazuke còn được gọi vui là món cơm đuổi khách.

Ngày nay, nhiều người Nhật dần ưa chuộng chazuke cho bữa sáng, bữa trưa hay thậm chí là bữa tối.

Bởi chỉ cần vài phút đã có ngay một món ăn đầy đủ dinh dưỡng từ các nguyên liệu có sẵn trong bếp. Thêm vào đó chazuke cũng ít dầu mỡ và rất dễ tiêu hóa. Đặc biệt, hương thơm dịu nhẹ của trà sẽ giúp bạn thư giãn và nhanh chóng lấy lại năng lượng.

Nếu trời lạnh, bạn hãy làm một bát chazuke nóng hổi từ cơm đến trà. Nếu trời nóng thì lại đổi kiểu với hiyashi chazuke bát cơm thanh mát cùng nước trà lạnh.

Mặc cho thời tiết như thế nào, chazuke vẫn có thể yêu chiều và lấp đầy chiếc bụng rỗng của bạn đấy nhé!

Bên cạnh hình ảnh bình dị vốn có, chazuke còn được đầu bếp Nhật nâng cấp với những nguyên liệu xịn xò như bào ngư, nhím biển, sò điệp, v.v.. Ngay cả trà cũng được lựa chọn từ những loại hảo hạng bậc nhất tại quốc gia này.

Cách thưởng thức cũng dần thay đổi khi nhiều nhà hàng tập trung vào bài trí, đưa món này thành một nét nghệ thuật riêng đậm chất Nhật Bản.

Nói về chazuke thời hiện đại, chúng ta chẳng thể bỏ qua những sản phẩm ăn liền đã và đang được người Nhật tâm huyết phát triển.

Tiêu biểu là sản phẩm Nagatanien Ochazuke Nori (永谷園お茶漬け海苔) được giới thiệu lần đầu vào năm 1952. Đây là gói gia vị chứa đầy đủ rau củ, thịt, cá sấy khô, và còn có cả bột trà xanh. Vậy nên chỉ với ba bước xới cơm, rắc gia vị và rót nước sôi (hoặc nước lạnh) là bát chazuke đã hoàn thiện.

Tại Việt Nam cũng có sản phẩm này đấy:

Nhân kỷ niệm 60 năm ngày ra mắt sản phẩm chazuke ăn liền cũng như quảng bá rộng rãi cho món chazuke hơn, công ty Nagatanien Nhật Bản đã lựa chọn ngày kị của ông tổ dòng họ sencha nổi tiếng Nagatani Soen là ngày 17/5 hằng năm làm Ngày Chazuke (お茶漬けの日).

Hiện nay, bạn cũng có thể dành tặng đến những người thân yên món quà là những hộp chazuke vừa giàu dinh dưỡng vừa sang trọng.

Các địa điểm thưởng thức chazuke ở Tokyo

1. Komeraku

Nhà hàng đặc biệt nổi tiếng với những phần chazuke hải sản tươi sống theo mùa. Các loại topping được yêu chuộng tại đây là cá ngừ, cá hồi, trứng cá hồi.

Trang chủ	https://www.tub.co.jp/
Điện thoại	03-5312-8852
Địa chỉ	7F, tòa nhà Lumine EST Shinjuku, 3-38-1 Shinjuku, Shinjuku-ku, Tokyo
Thời gian hoạt động	11:00 – 22:00

2. Ochazuke Senmonten Da Yo Ne

Thực đơn chazuke của quán gây chú ý với việc sử dụng nước dùng dashi thay cho trà. Đây sẽ là trải nghiệm mới lạ dành cho những tín đồ của chazuke truyền thống.

Trang chủ	https://japanjourneys.jp/tokyo/roppongi/dining/restaurants/da-yo-ne-ochazuke/
Điện thoại	03-5770-5563
Địa chỉ	1F, tòa Shimizu, 4-12-4 Roppongi, Minato, Tokyo
Thời gian hoạt động	11:30 – 15:00, 17:00 – 20:00

3. Miyabana Dashi

Miyabina Dashi tập trung vào nước súp với các nguyên liệu địa phương. Các phần chazuke được nhiều thực khách yêu thích không chỉ vì hương vị mà còn ở hình thức cực bắt mắt.

Website	miyabinadashi.com
Điện thoại	03-6261-5893
Địa chỉ	B1F, toà nhà Hanzomonkaiwa (半蔵門海和ビル), 1-6-16, Kojimachi, Chiyoda, Tokyo
Thời gian hoạt động	Thứ 2 đến thứ 6: 11:00 – 21:00 Nghỉ chủ nhật và các ngày lễ

Chazuke phiên bản “cool”: hiyashi chazuke

Chazuke hay cơm chan trà là món ăn mà bạn có thể tùy ý sáng tạo công thức cho riêng mình, tuy vậy dưới đây là vài chia sẻ nhỏ giúp phần ăn của bạn thuần Nhật hơn.

Cơm

Bên cạnh cơm nóng hoặc cơm nguội, bạn cũng có thể biến tấu chazuke với cơm nắm onigiri. Gần đây kiểu ăn này rất được yêu thích tại Nhật đấy!

Trà

Bạn có thể tham khảo một vài loại trà thường được người Nhật sử dụng ở hình bên dưới. Lưu ý là tránh những loại trà đậm màu bạn nhé!

Đồ ăn kèm

Bạn có thể lựa chọn tùy thích số lượng món ăn kèm, nhưng cần để ý đến việc cân bằng các hương vị khác nhau. Tốt nhất chỉ nên dùng một món mặn mà thôi.