Gốm sứ địa phương Nhật Bản – khu vực Kyushu – Okinawa (2)
Lần trước, chúng ta đã được khám phá về một phần gốm sứ địa phương vùng Kyushu – Okinawa ở các tỉnh Fukuoka, Saga và Kagoshima với những nét độc đáo riêng. Vậy ở các khu vực còn lại như Nagasaki, Kumamoto và Okinawa, gốm sứ địa phương có điều gì thu hút nhỉ? Ngay bây giờ, chúng ta cùng tìm hiểu xem sao nha! 😍
1. Gốm sứ Mikawachi (tỉnh Nagasaki)
Gốm sứ Mikawachi (三川内焼) là các sản phẩm sứ (sekki) hầu hết được sản xuất tại các lò nung ở Mikawachi-honmachi, thành phố Sasebo, tỉnh Nagasaki.
Ban đầu, đồ sứ Mikawachi được sử dụng làm quà tặng cho Mạc phủ trong thời kỳ Edo và nổi tiếng là một mặt hàng xa xỉ trong thời kì này. Đồ Mikawachi còn được gọi là đồ Hirado.
Đồ sứ Mikawachi có thiết kế tinh xảo với hoạ tiết xanh lam tươi mát trên nền sứ trắng tạo nên sự tương phản tuyệt đẹp. Với kết cấu rắn chắc và hình dáng trang nhã, sứ Mikawachi khiến bạn có cảm giác nâng niu dành vào những dịp trang trọng hơn là sử dụng hằng ngày.
Các nghệ nhân đã chế tác rất nhiều mặt hàng phong phú từ những vật dụng cần thiết hàng ngày đến đồ trang trí, đều là những sản phẩm có tiếng về sự công phu. Lư, bộ rượu sake, bình, bộ ấm trà, bộ đồ ăn nấu ăn là những đồ dùng phổ biến của dòng sứ Mikawachi này.
2. Gốm sứ Hasami (tỉnh Nagasaki)
Gốm sứ Hasami (波佐見焼) là những sản phẩm đồ sứ (sekki) được chế tác xung quanh khu vực thị trấn Hasami, nằm ở phía bắc vùng trung tâm tỉnh Nagasaki.
Với lịch sử hơn 400 năm, gốm sứ Hasami bắt nguồn từ tên gọi đồ sứ Arita hay Kurawanka có nghĩa ăn cơm bằng bát này trong cuộc sống thường ngày của người dân.
Hiện nay đồ sứ Hasami vẫn tự hào chiếm một vị trí nhất định trên thị trường Nhật Bản. Với màu trắng trong suốt và màu men bắt mắt, thoạt nhìn giống như một món đồ xa xỉ. Dù vậy, chúng được sử dụng phổ biến vì ấn tượng vừa đẹp, vừa tinh tế, hấp dẫn mà giá cả lại hợp lý! Ngày 1 tháng 10 vừa qua, công viên gốm sứ HIROPPA đã trưng bày các sản phẩm Hasami vừa được khai trương tại thị trấn Hasami của tỉnh.
Với tinh thần bày tỏ tình yêu mến với các nghệ nhân chế tác và các sản phẩm được tạo ra, HIROPPA đưa khách tham quan khám phá điều mới lạ thông qua các nền văn hoá khác nhau mà trước đây chưa từng được trải nghiệm.
3. Gốm sứ Shodai (tỉnh Kumamoto)
Gốm sứ Shodai (小代焼) là những sản phẩm gốm (toki) có lịch sử hơn 400 năm, được chế tác quanh thị trấn Nankan, quận Tamana và thành phố Arao tỉnh Kumamoto. Đất sét gốm từ chân núi Shodai ở phía đông thành phố Arao là vật liệu chính tạo nên đồ Shodai.
Đồ gốm Shodai nổi tiếng với cách đổ trong đó lớp men tro rơm trước tiên được phủ lên toàn bộ bề mặt, sau đó một lớp men khác được phủ lên với một lớp vải dạ để tạo hoa văn. Tùy thuộc vào cách áp dụng và nồng độ, một phần của lớp men sẽ biến mất trong quá trình nung.
Điều đặc biệt là ngay cả khi được tráng cùng một lớp men lên mẫu thô có hình dạng giống nhau, sau khi nung đều cho ra những thành phẩm khác biệt. Màu sắc hoạ tiết hầu hết là xanh lam, vàng hoặc trắng. Nhiệt độ lò nung chính là yếu tố quyết định cho điều này.
4. Gốm sứ Amakusa (tỉnh Kumamoto)
Gốm sứ Amakusa (天草陶磁器) bao gồm các sản phẩm gốm (toki) và đồ sứ (sekki) được chế tác quanh khu vực đảo Amakusa thuộc tỉnh Kumamoto.
Lịch sử đồ Amakusa đã có từ rất lâu. Cách đây khoảng 340 năm người dân vùng này đã bắt đầu nung đồ sứ và khoảng 100 năm sau đó đồ gốm xuất hiện. Đồ sứ Amakusa được nung bằng đá gốm Amakusa có độ tinh khiết và chất lượng có thể được xem là cao nhất ở Nhật Bản. Do đó, đồ sứ Amakusa có màu trắng trong bắt mắt và kết cấu cứng cáp chắc chắn. Ấn tượng tinh khôi và trong suốt luôn hiện diện khi ta ngắm nhìn đồ sứ Amakusa. Đồ gốm Amakusa được nhào nặn từ nguyên liệu đất sét địa phương. Dưới đôi tay của các nghệ nhân, một kết cấu đồ gốm độc đáo ra đời. Kỹ thuật tráng men kép có các đặc tính khác nhau, sử dụng men hải sâm và men đen từ đó tạo nên những sản phẩm đặc trưng ấn tượng, mộc mạc và ấm áp.
5. Gốm sứ Tsuboya (tỉnh Okinawa)
Gốm sứ Tsuboya (壺屋焼) là loại gốm sứ Ryukyu truyền thống được sản xuất quanh vùng Tsuboya, một phần của Naha thuộc vương quốc Ryukyu trước đây, nay là tỉnh Okinawa. Gốm Tsuboya còn được gọi là yachimun, một trong những dòng gốm tiêu biểu ở Okinawa.
Gốm Tsuboya sử dụng nhiều loại men khác nhau, được nung ở nhiệt độ cao 1.200°C, tạo thành phẩm nặng tay và chắc chắn. Các sản phẩm đa dạng về hình dáng và kích thước, phổ biến từ những đồ dùng đơn giản như bình rượu sake, bộ đồ ăn hay bình hoa đến những loại đồ dùng trong lễ nghi trang trọng.
Đặc trưng của đồ gốm Tsuboya là bức tranh đầy màu sắc và kết cấu rắn chắc, sử dụng loại men trắng pha trộn giữa đất sét trắng Gushichan và đất sét Kise đặc trưng của Okinawa. Độ ấm của loại men này cũng quyết định đến độ ấm của đồ sứ Tsuboya.
Người ta nói đồ gốm sứ Tsuboya mang cả không khí và hơi thở của Okinawa. Những thiết kế vốn bình dân nhưng giàu tính trang trí và tận dụng nhiều kỹ thuật khác nhau của đồ gốm sứ vùng đất kinh kỳ này cũng đã được thế giới biết đến rộng rãi và trở nên phổ biến.
Tổng kết
Như vậy, vùng đất Kyushu – Okinawa không chỉ đượm nồng bầu không khí lịch sử mà còn là cái nôi cho ra đời các sản phẩm gốm sứ địa phương đầy thu hút và độc đáo. Nếu có dịp ghé thăm Nhật Bản, bạn đừng bỏ qua khu vực này. Hãy một lần cảm nhận dư vị gốm sứ đầy ấn tượng nơi đây nhé! Và cũng đừng quên đón đọc nhiều điều thú vị khác nữa tại chuyên mục Tham quan du lịch trên Wappuri bạn nha! 😘