Bindon – món donburi trong chai ở thành phố Miyako, tỉnh Iwate
Với bờ biển Sanriku xinh đẹp, thành phố Miyako thuộc tỉnh Iwate là nơi có sản lượng hải sản dồi dào quanh năm. Không chỉ gợi nhớ đến địa danh Thiên đường bãi biển Jodogahama, Miyako còn nổi tiếng với bindon (瓶ドン), món donburi trong chai độc đáo đang làm mưa, làm gió trên các diễn đàn người sành ăn tại Nhật những năm gần đây. Vậy có gì đặc biệt trong món donburi độc lạ ấy? Mời bạn đọc cùng WAppuri khám phá!
- 1. Nguồn gốc, xuất xứ
- 2. Các loại bindon
- 2.1. Sumiyoshi Uosaitei (魚彩亭 すみよし)
- 2.2. Okame (割烹 おかめ)
- 2.3. Kaishu Ajidokoro (味処 海舟)
- 2.4. Oikawa (丼の店 おいかわ) (bên trong chợ cá)
- 2.5. Hamadokoro Uminekotei (浜処 うみねこ亭)
- 2.6. Kyukamura Rikuchu Miyako (休暇村陸中宮古)
- 2.7. Yuttarikan (ゆったり館)
- 2.8. Jodogahama Park Hotel (浄土ヶ浜パークホテル) (Cooking Teahouse Oden)
- 2.9. Washokudokoro Gokkotei (和食処ごっこ亭)
- 2.10. Janome honten (蛇の目本店)
- 3. Tổng kết
Nguồn gốc, xuất xứ
Xuất hiện vào năm 2018, bindon bắt nguồn từ phương pháp bảo quản hải sản (chủ yếu là nhím biển, trứng cá) trong chai sữa của người dân vùng Iwate. Tên gọi “bindon” là sự kết hợp giữa từ bin 瓶 (chai, lọ) và từ don ドン tên món donburi nổi tiếng của Nhật Bản.
Donburi: món cơm thố nổi tiếng của Nhật Bản, cơm được đơm trong một cái bát lớn và bày nhiều nguyên liệu khác nhau lên trên.
Nếu có dịp đặt chân đến vùng đất này, bạn sẽ bắt gặp những chai nhím biển, trứng cá xa xỉ chỉ có tại thành phố biển Sanriku. Nhím biển sau khi đánh bắt được bảo quản trong bình với nước biển tiệt trùng để giữ được độ tươi ngon. Hiện tại, nhím biển đóng chai là đặc sản nổi tiếng ở Iwate, có hỗ trợ đặt hàng trực tuyến và giao hàng khắp nước Nhật. 
Còn việc sử dụng chai sữa thay cho chai lọ thông thường có lẽ bắt nguồn từ thói quen giao sữa của người dân địa phương. Chai sữa là vật dụng quen thuộc của ngư dân, dễ sử dụng và dễ dàng mang biếu, tặng đặc sản nhím biển cho bạn bè và người thân.
Lấy cảm hứng từ phong cách bảo quản nhím biển độc đáo này, bindon đã ra đời và tạo nên cơn sốt trên toàn nước Nhật nói chung và hội sành ăn nói riêng, trở thành món ăn đại diện cho tỉnh Iwate. Khi thưởng thức món cơm donburi hải sản, có thể thực khách sẽ không cảm nhận được trọn vẹn độ ngon vì một phần nguyên liệu đã chín do cơm nóng, nhưng với bindon việc thưởng thức cơm donburi đã được nâng lên tầm cao mới bằng trải nghiệm nhìn – bày biện – ăn.
Hải sản tươi ngon theo mùa được bày biện đẹp mắt trong chai thuỷ tinh trong suốt để thực khách có thể ngắm nghía các nguyên liệu trước khi thưởng thức. Cách ăn cũng tương tự như món donburi thông thường: chỉ cần úp ngược chai trút lên một bát cơm nóng hổi là có thể thưởng thức ngay.
Các loại bindon
Bindon được giới thiệu rộng rãi trên các phương tiện truyền thông đại chúng, đặc biệt là kênh truyền hình địa phương. Mới ba năm sau khi ra đời, nó đã nhanh chóng được người dân địa phương công nhận là đặc sản của Miyako – Iwate. Đặc biệt hơn, đại dịch COVID-19 kéo dài khiến hàng loạt nhà hàng tại Nhật phải đóng cửa, tưởng chừng là thách thức lớn đối với món ăn mới ra đời này nhưng lại mở ra nhiều cơ hội hơn khi hình thức đặt đồ ăn trực tuyến trở nên phổ biến và cần thiết hơn bao giờ hết trong mùa dịch.
Trước đây khi chưa bùng phát dịch bindon chỉ phục vụ tại khu vực địa phương, nhưng giờ đây không cần phải đặt chân đến Miyako, bạn vẫn có thể đặt hàng và thưởng thức món ăn đặc biệt này.
Có thể đặt mua “bindon” tại Sanriku / Iwate products Kakeashi no Kai
Hiện tại có hơn 10 nhà hàng, khách sạn ở thành phố Miyako – Iwate có phục vụ bindon. Điều đặc biệt là mỗi nhà hàng sẽ có một loại bindon khác nhau về thành phần nguyên liệu. Nhưng nhìn chung đều sử dụng nguyên liệu đặc trưng của vùng như các loại hải sản tươi ngon theo mùa (cá tuyết, cá hồi, trứng cá các loại, v.v.), tảo nâu mekabu, v.v..
Dưới đây là một số cửa hàng nổi tiếng và loại bindon tiêu biểu của tiệm bạn có thể tham khảo. Vì là hải sản đặc trưng theo mùa cũng như công đoạn đóng chai cho bindon rất kỳ công nên số lượng mỗi ngày có giới hạn theo từng loại và thời gian phục vụ cũng khác nhau nên bạn lưu ý nếu muốn ghé thưởng thức nhé!
Sumiyoshi Uosaitei (魚彩亭 すみよし)
| Tên bindon | Bindon RED HOT |
| Thành phần chính | nhím biển nướng, trứng cá hồi, tảo nâu mekabu, cá tuyết, sò điệp, bạch tuộc |
| Thời gian phục vụ | 11:00 – 13:30 (giờ ăn trưa) |
| Ngày nghỉ | không cố định |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/sumiyoshi/index.html |
Okame (割烹 おかめ)
| Tên bindon | Bindon Miyako (瓶ドンみやこ) |
| Thành phần chính | sò điệp, bạch tuộc, cá ngừ, hổ phách, trứng ryusendo |
| Thời gian phục vụ | 11:30 – 14:00 (giờ ăn trưa) |
| Ngày nghỉ | thứ hai hằng tuần |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/okame/index.html |
Kaishu Ajidokoro (味処 海舟)
| Tên bindon | Bindon Shirayuki (瓶ドン白雪), Bindon Honoruru (瓶ドン花瑠瑠) |
| Thành phần chính |
Bindon Shirayuki: cá tuyết, trứng cá đỏ, tảo nâu mekabu, khoai núi nagaimo |
| Thời gian phục vụ | 10:00 – 20:00 |
| Ngày nghỉ | thứ hai hằng tuần |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/kaisyu/index.html |
Oikawa (丼の店 おいかわ) (bên trong chợ cá)
| Tên bindon | Bindon Saketakara (瓶ドン鮭宝) |
| Thành phần chính | trứng cá hồi, thịt cá hồi rang muối, sò điệp non |
| Thời gian phục vụ | 7:00 – 16:00 |
| Ngày nghỉ | thứ tư hằng tuần |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/oikawa/index.html |
Hamadokoro Uminekotei (浜処 うみねこ亭)
| Tên bindon | Bindon Tara no Bukkake (瓶ドン鱈のぶっかけ) |
| Thành phần chính | cá tuyết, trứng cá hồi, tảo bẹ kagome |
| Thời gian phục vụ | 10:30 – 14:30 |
| Ngày nghỉ | không có |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/resthouse/index.html |
Kyukamura Rikuchu Miyako (休暇村陸中宮古)
| Tên bindon | Aburi Bindon (炙り瓶ドン) *chỉ phục vụ 10 phần mỗi ngày |
| Thành phần chính | cá tuyết, tảo nâu mekabu, trứng cá hồi, cá ngừ, mực, cá đuôi vàng, cá hồi |
| Thời gian phục vụ | 11:30 – 13:30 |
| Ngày nghỉ | không cố định |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/kyuukamura/index.html |
Yuttarikan (ゆったり館)
| Tên bindon | Bindon Kawasakana to Mori no Donko (瓶ドン川魚と森のどんこ) *chỉ phục vụ 10 phần mỗi ngày |
| Thành phần chính | cá hồi amago, nấm hương, wasabi núi, tororo, măng |
| Thời gian phục vụ |
ngày thường: 11:00 – 14: 00 và 17:00 – 21:00 |
| Ngày nghỉ | thứ hai hằng tuần |
| Trang chủ | http://www.miyakoyuttari.jp/ |
Jodogahama Park Hotel (浄土ヶ浜パークホテル) (Cooking Teahouse Oden)
| Tên bindon | Bindon Ikuramekabu Gozen (瓶ドンイクラメカブ御膳) |
| Thành phần chính | nhím biển sống, nhím biển nướng, tảo nâu mekabu, trứng cá hồi, mực, váng sữa |
| Thời gian phục vụ | 11:30 – 14:30 |
| Ngày nghỉ | không cố định |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/pa-kuhoteru/index.html |
Washokudokoro Gokkotei (和食処ごっこ亭)
| Tên bindon | Bindon Futagoya (瓶ドン双子屋) *phục vụ đến khoảng cuối tháng 8 |
| Thành phần chính | mực, ngao, tảo nâu mekabu, cá ngừ |
| Thời gian phục vụ | 11:00 – 15:00 |
| Ngày nghỉ | không cố định |
| Trang chủ | https://ja.foursquare.com/v/%E5%92%8C%E9%A3%9F%E5%87%A6-%E3%81%94%E3%81%A3%E3%81%93%E4%BA%AD/5be26e9ba2a6ce002c5ac74e |
Janome honten (蛇の目本店)
| Tên bindon | Bindon Janome Omakase (瓶ドン蛇の目おまかせ) |
| Thành phần chính | nhím biển, trứng cá hồi, nguyên liệu theo mùa |
| Thời gian phục vụ | 10:00 – 20:30 |
| Ngày nghỉ | thứ tư hằng tuần |
| Trang chủ | https://www.kankou385.jp/spacial2018/janome/index.html |
Tổng kết
Với người dân địa phương, có lẽ những chiếc lọ thuỷ tinh đựng nhím biển là hình ảnh quá đỗi quen thuộc, nhưng với những du khách ở vùng khác, bindon – cơm thố donburi trong chai là một trải nghiệm ẩm thực mới mẻ và độc đáo thôi thúc người ta khám phá. Vượt qua giá trị thưởng thức ẩm thực thông thường, bindon được ví như hộp trang sức chứa đầy sự quyến rũ và cảm xúc được ra đời từ trí tuệ của một ngư dân ở Miyako. Mặc dù vẫn có thể đặt mua bindon trực tuyến nhưng sẽ tuyệt vời hơn nữa nếu được ghé thăm thành phố Miyako và thưởng thức món donburi đặc biệt này!