Nghệ thuật truyền thống của Nhật Bản – Dengaku

Dengaku (田楽) là điệu múa truyền thống của Nhật Bản được sáng tạo từ khoảng thế kỷ 10. Người dân nhảy dengaku trước khi gieo trồng để cầu chúc cho vụ mùa bội thu, với hai nhạc cụ chính là binzasarasasara, hai nông cụ đặc trưng của nghề trồng lúa.

Ngoài ra, tại các đền Thần đạo (jinja) lâu đời còn tiến hành nghi lễ otaueshinji (御田植神事) để cầu chúc cho mùa màng do miko (nữ tu) đích thân biểu diễn.

Dengaku – di sản thế giới

Hiện nay, có khoảng 24 điệu dengaku địa phương được Nhật Bản xem là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia và 2 trong số đó được UNESCO công nhận là Di sản Văn hoá phi vật thể Thế giới.

1. Akiu no Taueodori (tỉnh Miyagi)

Thị trấn Akiu nằm ở vị trí gần thành phố Sendai lớn nhất vùng Tohoku, và là địa điểm du lịch hấp dẫn được thiên nhiên ưu đãi với những ngọn thác và suối nước nóng chảy qua.

Ở vùng này, khi biểu diễn dengaku, các cô gái gọi là saotome (早乙女) sẽ mặc trang phục lấp lánh và đội những chiếc nón cài hoa trên đầu. Khác với những vùng còn lại của Nhật, người dân nơi đây đã biến tấu như vậy để tăng nét thanh lịch và đặc biệt cho dengaku vùng mình.

Trước đây, tất cả thôn làng sinh sống trong vùng tụ họp lại và cùng nhau nhảy múa dengaku, thậm chí số người tham dự lên đến hơn 100 người và nhảy suốt vài ngày liên tục. Tuy nhiên hiện nay địa điểm tổ chức được chia làm 3 nơi và số người nhảy nhiệt tình cũng đang giảm dần theo năm tháng.

Để khắc phục tình trạng này và để thu hút mọi người nhiều hơn, hiện nay không chỉ trước khi gieo trồng, người ta còn tổ chức dengaku vào những dịp đông khách du lịch ghé thăm như những kỳ nghỉ dài hay các mùa lễ hội lớn.

Địa chỉ 22 Shimizukubokita, Nagafukuro, Akiu-machi, Taihaku-ku, thành phố Sendai, tỉnh Miyagi
11 Ootaki, Baba, Akiu-machi, Taihaku-ku, thành phố Sendai, tỉnh Miyagi
99 Yakushi, Yumoto, Taihaku-ku, thành phố Sendai, tỉnh Miyagi
Thời gian diễn ra Ngày bắt đầu gieo trồng:
Đền thần Akiu-jinja (秋保神社): Chủ Nhật tuần thứ 3 của tháng 4
Chùa Saiko (西光寺): 29/4
Chùa Senmyo (泉明寺): 5/5, lễ hội Sendai Aoba vào cuối tháng 5, lễ hội Akiumachi vào mùa thu
Trang chủ http://www.akiuzaidan.com/akiunotaue.html
Di chuyển Đền thần Akiu-jinja: từ ga Ayashi (愛子駅) tuyến JR Senzan (JR仙山線), đi xe bus đến trạm Akiu-jinja Mae (秋保神社前)
Chùa Saiko: từ ga Ayashi đi xe bus đến trạm Akiu Ootaki (秋保大滝)
Chùa Senmyo: từ ga Ayashi đi xe bus đến trạm Yumukai (湯向)

2. Nachi no Dengaku (tỉnh Wakayama)

Nachi no Dengaku là một trong những dengaku được công nhận là Di sản Thế giới và được tổ chức tại đền Kumano Nachi-taisha (熊野那智大社).

Vào thời kỳ khi các ngôi đền khác trong cụm còn đang được xây dựng, nghệ thuật Nachi no Dengaku đã được truyền đến ngôi đền được xem là tổng hành dinh của cụm đền thờ Kumano-jinja nổi tiếng ở nhiều nơi trên đất nước Nhật Bản.

Nhiều người xem đây là nơi khởi nguồn của dengaku sau đó mới truyền rộng ra khắp nước Nhật, nhưng trên thực tế chưa có tài liệu nào khẳng định điều này. Tuy nhiên, có một điều vô cùng đáng quý đó chính là Nachi no Dengaku vẫn giữ được cách nhảy như thời xưa.

Địa chỉ 1 Nachi-san, Katsuura-cho, Nachi, Higashimuro-gun, tỉnh Wakayama
Thời gian diễn ra Ngày bắt đầu gieo trồng là 14/7
Trang chủ http://kumanonachitaisha.or.jp/
Di chuyển Từ ga Kiikatsuura (紀伊勝浦駅) tuyến JR Kisei Main Line (JR紀勢本線), đi xe bus đến trạm Nachisan (那智山)

Dengaku trong ẩm thực

Nền ẩm thực Nhật Bản còn có một món nướng truyền thống liên quan đến dengaku mang tên miso dengaku (味噌田楽).

Trong món ăn này, người ta xiên que đậu hũ, konnyaku và một vài loại rau củ, sau đó tẩm quết sốt miso và nướng lên. Cũng với các nguyên liệu này nhưng mang đi hầm thì sẽ trở thành món oden trứ danh.

Sở dĩ tên món ăn này có chữ dengaku là vì các nguyên liệu được xiên vào que cũng giống hệt như hình ảnh của những người nghệ sĩ cầm gậy biểu diễn tiết mục dengaku vậy.

Miso dengaku có thể nói là một món ăn dân dã gia đình phổ biến ở Nhật Bản, tuy nhiên nguyên liệu và gia vị đi kèm lại có chút khác nhau theo từng vùng miền.

Nếu có dịp, các bạn hãy ghé thăm những địa điểm trên đây và trải nghiệm dengaku xem sao nhé!