Masuzushi – đặc sản sushi gói lá tre vùng Toyama
Nếu bạn là tín đồ của món sushi thì hẳn không còn xa lạ với kiểu cơm nắm bằng tay hay cơm cuộn rong biển.
Thật ra ngoài hai hình thức phổ biến này, người Nhật còn chế biến sushi bằng cách ép chặt cơm cùng nguyên liệu tươi (cá ngừ, tôm, mực, v.v) vào bên trong hộp gỗ. Kiểu làm này gọi chung là oshizushi (押し寿司).
Ở Nhật, có rất nhiều loại oshizushi khác nhau, trong đó độc đáo nhất phải kể đến masuzushi – món sushi gói lá tre đặc trưng vùng Toyama.
Masuzushi – đặc sản hơn 300 năm tuổi của vùng Toyama
Masuzushi (ます寿司) hay Masu no sushi (ますのすし) cơ bản là món cơm dấm phủ cá hồi muối, gói bằng lá tre và ép vào bên trong hộp gỗ magewappa.
Món ăn đã có mặt tại tỉnh Toyama từ thời Edo, cách đây khoảng hơn 300 năm.
Hộp gỗ magewappa (曲げわっぱ) là sản phẩm thủ công lâu đời tại Nhật, được biết đến nhiều nhất với hình ảnh hộp cơm bento. Loại hộp này có khả năng hút nước tốt giúp cho thức ăn bên trong ít bị hỏng.
Theo kiểu truyền thống, masuzushi sẽ có dạng bánh tròn và khi phục vụ thì chia nhỏ thành những miếng tam giác vừa miệng như hình.
Với hình thức độc đáo, món đặc sản Toyama khiến thực khách phải ồ lên thích thú khi gọi món sushi mà ngỡ như thưởng thức bánh kem vậy.
Masuzushi đưa bạn đến một trải nghiệm ẩm thực khác biệt hoàn toàn với những hương vị sushi thông thường. Không chỉ là vị chua của cơm giấm và vị tươi mới của cá hồi, món này còn kích thích cả vị giác lẫn khứu giác của thực khách bằng hương thơm lá tre đặc trưng.
Có nhiều cách để phân loại các dòng masuzushi. Đầu tiên, nếu xét về lá tre thì sẽ có loại một lớp lá hoặc hai lớp lá.
Kế đến, khi quan sát bên trong, bạn sẽ nhận thấy sự khác nhau ở độ dày của từng lát cá hồi muối rồi đến cách xếp cá bên trên cơm giấm.
Hương thơm và mùi vị lại càng muôn màu muôn vẻ vì mỗi cửa hàng đều có một công thức riêng được lưu truyền nhiều đời.
Nhìn chung, để chế biến masuzushi thì hai gia vị không thể thiếu là giấm và muối. Nhờ vậy mà món này có thể bảo quản từ hai đến ba ngày (tùy điều kiện thời tiết) mà không cần giữ trong tủ lạnh.
Ngày xưa khi việc bảo quản thực phẩm chưa mấy thuận tiện, người Nhật thường chuẩn bị các phần cơm như masuzushi cho mỗi lần di chuyển xa.
Từ đó, masuzushi trở nên quen thuộc với những chuyến tàu và được bình chọn là một trong những loại cơm hộp nhà ga (ekiben) ngon nhất mà hành khách nhất định phải thử.
Hiện nay, các sản phẩm masuzushi không chỉ được bày bán ở nhà ga mà còn xuất hiện tại nhiều quầy đặc sản địa phương, đặc biệt được du khách ưa chuộng làm quà tặng khi ghé thăm tỉnh Toyama.
Nguyên liệu địa phương tươi mới
Nói về ẩm thực Nhật Bản thì chúng ta thường nghĩ ngay đến tiêu chí đầu tiên là “đẹp mắt”.
Ở masuzushi bạn sẽ được chiêm ngưỡng bức tranh hài hoà giữa màu xanh của lá trúc, màu đỏ của cá hồi muối và sau cùng là màu trắng của gạo.
Không chỉ có vẻ ngoài thu hút, chất lượng của mỗi phần cơm sushi lá tre này cũng được đánh giá cao về độ tươi mới và thơm ngon đến từ các nguyên liệu địa phương.
Cá hồi anh đào
Giống cá này đánh bắt từ sông Jinzu chảy qua tỉnh Toyama vào mùa hoa anh đào đến (khoảng tháng 3 đến tháng 5). Có lẽ đây cũng là lý do nó được gọi là cá hồi anh đào (サクラマス sakura masu).
Cá hồi sẽ được ướp muối một đêm trước khi chế biến và được ngâm vào nước giấm khoảng chừng 1 phút 30 giây trước khi đặt trên cơm.
Nếu bạn ngần ngại với những món sushi cá sống thì vẫn có thể yên tâm thưởng thức masuzushi vì lớp cá hồi óng ả đã chín tái rồi.
Gạo đặc sản Toyama
Các cửa hàng masuzushi tại Toyama luôn ưu tiên sử dụng gạo được trồng ngay trên thổ nhưỡng tỉnh và một trong số đó là gạo Koshihikari (コシヒカリ).
Bên cạnh việc đảm bảo hạt gạo có chất lượng ổn định, tỉ lệ cơm và gia vị như giấm, muối cũng được kiểm tra cẩn thận bởi chỉ cần một sai lệch nhỏ cũng đủ khiến masuzushi mất đi vị ngon nguyên bản.
Ngoài hai nguyên liệu quan chính trên thì đóng góp vai trò tạo hương thơm dịu đặc trưng và đặc biệt là giúp bảo quản thực phẩm được tươi mới, tránh ôi thiu chính là lá tre.
Bí quyết để vị ngọt của cá hồi muối được lan tỏa trọn vẹn đến từng hạt cơm giấm là ép các hộp gỗ magewappa bằng một tảng đá lớn.
Thoạt nhìn, món ăn có vẻ đơn giản nhưng nhờ vào sự cầu toàn từ khâu chọn nguyên liệu đến chế biến đã mang đến một mỹ vị độc đáo chỉ có thể tìm thấy tại Toyama.
Bây giờ thì cùng WAppuri quan sát trọn vẹn quá trình làm ra một hộp masuzushi gói lá tre bạn nhé!
Masuzushi – niềm tự hào của cư dân Toyama
Bạn có biết ở Toyama có hẳn một bảo tàng dành riêng cho món ăn đặc sản này? Đó chính là Masu no sushi Museum (ますのすしミュージアム).
Đây sẽ là địa điểm giúp bạn hiểu hơn về lịch sử của đặc sản sushi gói lá tre, được theo dõi các công đoạn chế biến và thú vị nhất là được tự tay mình làm ra một hộp mazusushi không thua gì bản gốc.
| Website | 沖縄県東村 又吉ますのすし本舗 源 (minamoto.co.jp) |
| Địa chỉ | 37-6 Nanocho, thành phố Toyama, tỉnh Toyama |
| Điện thoại | 076-429-7400 |
| Thời gian hoạt động | 09:00 – 17:00 |
| Cách đi | Đi ô tô từ Hokuriku IC khoảng 5 phút, từ ga Toyama JR khoảng 15 phút |
| Phí dịch vụ | Miễn phí tham quan. Tính phí tham gia trải nghiệm làm masuzushi. |
Theo Hiệp hội Masuzushi tỉnh Toyama, hiện nay có 13 cửa hàng đã tham gia vào tổ chức để cùng bảo tồn và phát triển món đặc sản địa phương này.
Không chỉ cùng duy trì cách làm truyền thống có tuổi đời hơn 300 năm, các cửa hàng còn thường xuyên giới thiệu những phiên bản mới phù hợp với thị hiếu ngày nay.
Tổng kết
Nếu có dịp đến với Toyama, hãy chuẩn bị sẵn bản đồ dưới đây để bắt đầu hành trình khám phá đặc sản sushi gói lá tre masuzushi bạn nhé!
