Khám phá & cảm nhận Các “Tiểu Kyoto” ở Nhật Bản!
Vậy là mùa mưa đã đến rồi. Tôi viết bài này vào lúc ngoài trời đang tí tách mưa đấy.
Nhà tôi ở Kyoto, nơi lý tưởng để cảm nhận cả 4 mùa của Nhật Bản. Hè thì nóng, Đông thì lạnh. Do địa hình và khí hậu nên Kyoto có một mùa mưa nóng nực, mùa Xuân và mùa Thu thì có hoa anh đào và lá đỏ đẹp mê hoặc lòng người. Tôi cũng từng nghe một sinh viên từ Hokkaido đến Kyoto học đại học và nói rằng mùa Đông ở Kyoto lạnh hơn. Nếu chỉ nói về nhiệt độ đơn thuần thì tất nhiên Hokkaido sẽ lạnh hơn rồi, nhưng khi nói về cảm giác thì mọi người lại thấy Kyoto lạnh hơn. Bởi thế, Kyoto là một nơi bạn có thể cảm nhận sự thay đổi của bốn mùa bằng chính cơ thể mình. Xin chào các bạn, lại là tôi, AY đây.
Kyoto từng là một thành phố dành cho Thiên Hoàng sống, được xây dựng vào thế kỷ thứ 8, phỏng theo mô hình thành phố Trung Quốc lúc bấy giờ. Cho đến khi thủ đô được chuyển về Tokyo vào thế kỷ 19, Kyoto đã tồn tại như một thủ phủ của Nhật Bản xuyên suốt 1000 năm với triều đình mà trung tâm quyền lực đều tập trung vào tay Thiên Hoàng. Cũng giống như Seoul của Hàn Quốc, vương quốc Lưu Cầu ở Okinawa, Kyoto cũng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của phong thủy Trung Quốc nên nó mang đậm dấu ấn Trung Hoa.
Mô hình của Kyoto khi còn là thủ đô
Vâng, Kyoto là nơi các vị Thiên Hoàng đã sinh sống trong khoảng 1000 năm, nên nơi đây luôn có được sự ngưỡng mộ từ khắp các địa phương khác ở Nhật. Kết quả là những thành phố mô phỏng đường phố Kyoto ra đời trên khắp Nhật Bản, và chúng được gọi là các “Tiểu Kyoto". Những thành phố nhỏ này sẽ gợi nhớ về Kyoto nên người ta thường gọi những nơi này là “Tiểu Kyoto của …" và đi kèm đằng sau là tên của vùng đó.
Ví dụ, nếu bắt đầu từ phía Bắc thì ta sẽ có Matsumae-cho của Hokkaido được ví như là Tiểu Kyoto. Ở phía nam thì có Chiran-cho là Tiểu Kyoto ở Satsuma của tỉnh Kagoshima. Các Tiểu Kyoto có ở khắp Nhật Bản sẽ có những góc nhỏ, hay thậm chí là toàn khu phố nhìn giống hệt Kyoto ngày xưa.
Phố cổ ở Matsumae-cho, Hokkaido.
Di tích phố cổ ở Chiran-cho, tỉnh Kagoshima.
Từ “Tiểu" ý chỉ rằng những thành phố này không thể vượt qua Kyoto được, nhưng không khí thì hoàn toàn giống với ở Kyoto. Việc sử dụng tên gọi này ở những địa phương không phải Kyoto dễ dàng cho chúng ta thấy được sự ngưỡng mộ mà những nơi này dành cho Kyoto. Trong khi đó lại không có những nơi mang tên Tiểu Tokyo, Tiểu Osaka, Tiểu Nagoya.
Thú vị hơn nữa là Nhật Bản có hẳn một liên đoàn các Tiểu Kyoto gọi là “Hội nghị Kyoto toàn Nhật Bản". Ngay từ đầu, người ta đã có ý định quảng bá hình ảnh của những thành phố này dựa vào danh tiếng của Kyoto với danh xưng “Tiểu Kyoto". Tuy nhiên, cũng có những thành phố lại đi theo con đường riêng của mình.
Ví dụ như thành phố Kanazawa ở vùng Hokuriku, đây là nơi mà từ trước đến nay vẫn được xem như đại diện tiêu biểu của các Tiểu Kyoto ở Nhật Bản. Từ hai con sông chảy qua thành phố đến kỹ thuật nhuộm vẽ truyền thống Kagayuzen tương đương với Kyoyuzen ở Kyoto, bánh kẹo Wagashi, những con phố cổ và các ngành thủ công truyền thống đều có sự liên kết sâu sắc với Kyoto. Thế nhưng Kanazawa đã rút khỏi “Hội nghị Kyoto toàn Nhật Bản".
Cảnh quan thành phố cổ ở Kanazawa, tỉnh Ishikawa
Phải chăng hành động này mang ý nghĩa thể hiện ý chí phát huy “thương hiệu Kanazawa" độc tôn mà không cần phải vay mượn từ sức mạnh của thương hiệu Kyoto? Tuyến tàu shinkansen Hokuriku đã đi vào hoạt động gần đây khiến khách du lịch cũng dễ dàng đến đây hơn, nên Kanazawa vẫn thu hút được du khách mà không cần đến những yếu tố vay mượn từ Kyoto nữa.
Dù sao đi nữa, có lẽ Kyoto vẫn là nơi vô cùng đặc biệt trong tâm trí người Nhật. Nơi này luôn tạo được sự ngưỡng mộ, là một hình mẫu, là nơi khiến người ta cảm nhận được mình là người Nhật. Và tôi nghĩ rằng, đó chính là lý do sản sinh ra các Tiểu Kyoto ở nhiều nơi.
Nếu bạn có cơ hội đến Nhật Bản, hãy thử đến Kyoto và các Tiểu Kyoto trên toàn quốc rồi so sánh các điểm tương đồng và khác biệt xem, hẳn là sẽ thú vị lắm đấy!