Shinsengumi – Đội quân samurai cuối cùng

Một trong những giai đoạn lịch sử Nhật Bản được biết đến rộng rãi nhất có lẽ là Thời kỳ Sengoku (戦国, tiếng Việt là “Chiến Quốc") vào thế kỷ 16 với bộ ba nhân vật vô cùng nổi tiếng là Oda Nobunaga, Toyotomi Hideyoshi và Tokugawa Ieyasu.
Cùng với đó còn có một giai đoạn được yêu thích và phổ biến không kém trong lịch sử Nhật Bản là giai đoạn Bakumatsu (幕末, Mạc Mạt) vào nửa sau thế kỷ 19.

Kết thúc thời kỳ chiến loạn kéo dài hơn 100 năm, Tokugawa Ieyasu thành lập một chính quyền ổn định tại Edo (nay là Tokyo) gọi là chính quyền Edo Bakufu (江戸幕府, Mạc phủ Edo). Thời đại Edo kéo dài 260 năm rồi suy yếu, thời đại Meiji (明治, Minh Trị) mở ra. Những năm cuối của thời đại Edo được gọi là “Bakumatsu", là viết tắt của “Bakufu" (幕府, Mạc phủ) và “Shumatsu" (終末, Chung Mạt, nghĩa là “kết thúc).

Trong những năm Bakumatsu, đã có nhiều biến cố xảy ra và nhiều anh hùng sinh ra. Một trong số những anh hùng rất được hâm mộ của thời kỳ này phải kể đến là nhóm Shinsengumi (新選組, Tân Tuyển Tổ).

Sự thành lập Shinsengumi

Bước vào những năm Bakumatsu, chính quyền Mạc phủ Edo ngày càng suy yếu và người dân ngày càng mất lòng tin vào giới võ sỹ. Vì vậy hàng loạt các hành động nhằm bãi bỏ chế độ Mạc phủ, khôi phục quyền lực của Thiên Hoàng đã diễn ra.

Trong thời gian đó, Tướng quân đương thời phải lên kinh Kyoto – nơi Thiên Hoàng ngự trị –để diện thánh. Nhiều người cảm thấy điều này hơi bất tiện trong bối cảnh lúc bấy giờ. Bởi lẽ nếu Tướng quân bị phục kích, có thể ngài sẽ phải bỏ mạng. Vì vậy, theo đề xuất của Kiyokawa Hachiro, một đội quân gồm các võ sỹ được chiêu mộ tại Edo để hộ tống Tướng quân lên đường.

Võ sỹ từ khắp các võ đường tại Edo nhanh chóng tham gia vào đoàn hộ tống Tướng quân đi Kyoto. Tuy nhiên, thực chất Kiyokawa Hachiro lại có ý đồ muốn lật đổ chế độ Mạc phủ, xây dựng nền chính trị lấy Thiên Hoàng làm trung tâm. Và ý đồ này đã bị đội vệ sỹ mới phát hiện, họ nhận ra mục đích thật sự được chiêu mộ là để làm binh lực của Thiên Hoàng chứ không phải vệ sỹ của Tướng quân.

Biết mình bị lừa, đội võ sỹ đã thảo luận với nhau, phần lớn họ quay trở về Edo, chỉ còn một nhóm ở lại Kyoto với tâm niệm phải bảo vệ Tướng quân cho đến cùng.

Nhóm võ sỹ ở lại Kyoto đã đóng quân ở làng Mibu, sinh sống và tuyển mộ thêm thành viên.

Địa điểm Dinh Yagi – di tích đồn trú Mibu (壬生屯所旧跡 八木家)
Website http://www.mibu-yagike.jp/index.html
Số điện thoại 075-841-0751 (Cửa hàng Kyoto Tsuruya Kakujuan)
Địa chỉ 24 Mibunaginomiya-cho, Nakagyo-ku, thành phố Kyoto
Bản đồ
Thời gian mở cửa 9:00 ~ 17:00
Phí vào cổng Người lớn: 1,000 Yên (bao gồm cả trà Matcha và bánh Tonshomochi)
Học sinh trung học: 1,000 Yên (bao gồm cả trà Matcha và bánh Tonshomochi)
Học sinh trung học: 600 Yên (chỉ tham quan), có hướng dẫn viên

Chẳng bao lâu sau, từ vị trí cấp dưới của Mạc phủ đảm nhiệm việc bảo vệ Kyoto, nhóm chính thức trở thành cảnh sát của kinh đô và được đặt tên là Shinsengumi.

Từ đó, một nhóm các kiếm sỹ mặc áo Haori màu xanh ngọc với chữ Makoto (誠, Thành, hàm ý “trung thành) sau lưng áo, đã trở thành một đội khiến các thế lực phe cánh của Thiên Hoàng cũng như những kẻ phạm pháp phải khiếp sợ.

Những thành viên chủ chốt của Shinsengumi

Nhóm gồm có chỉ huy trưởng và chỉ huy phó, 10 đội trưởng và các thành viên với những tính cách khác nhau, nhưng được nhắc đến nhiều nhất là 3 nhân vật sau đây.

Chỉ huy trưởng Kondo Isami (近藤勇)

Ông nổi tiếng với khuôn miệng rộng và gương mặt chữ điền. Xuất thân là một nông dân, sau đó ông xin gia nhập vào võ đường Shieikan ở Edo. Có một võ sỹ nọ nhận thấy được khả năng kiếm pháp và sự thông minh của ông nên đã nhận ông làm con nuôi.

Cũng nhờ năng lực và độ tín nhiệm của mình, ông đã tập hợp được một đội Shinsengumi với các thành viên mạnh mẽ đầy cá tính.

Chỉ huy phó Hijikata Toshizo (土方歳三)

Ông cũng từng xuất thân là một nông dân. Từ nhỏ đến lớn ông luôn là một kẻ hiếp đáp người khác, tuy nhiên khi gặp Kondo Isami và gia nhập võ đường Shieikan, ông đã thay đổi hoàn toàn.

Đối lập với Kondo Isami là một người trọng tình cảm, Hijikata Toshizo lại được mệnh danh là “chỉ huy phó ác quỷ" bởi ông là người vô cùng nghiêm khắc với các thành viên trong Shinsengumi. Bất cứ thành viên nào vi phạm quy định của Shinsengumi đều sẽ bị loại bỏ theo đúng nghĩa.

Tuy nhiên, có thể nói rằng nếu không có sự nghiêm khắc của ông, thì với tính cách ôn hoà của Kondo Isami hẳn là việc chỉ huy nhóm cũng như kỷ luật của nhóm đã bị phá vỡ, theo đó Shinsengumi cũng đã không thể chính thức trở thành đội cảnh sát của chính quyền Mạc phủ được.

Theo bức ảnh còn lưu lại, ông là một người đàn ông điển trai. Có nhiều giai thoại kể về việc ông là thần tượng của nhiều phụ nữ lúc bấy giờ, và đến hiện tại ông cũng có một số lượng fan nữ nhất định.

Đội trưởng đội 1 Okita Soji (沖田総司)

Xuất thân là một võ sỹ cấp thấp, ngay từ thuở nhỏ ông đã đến học tại võ đường Shieikan và là bạn của Kondo Isami và Hijikata Toshizo. Ông là một tay đấu kiếm thuộc hàng nhất nhì trong số các kiếm sỹ của Shinsengumi.

Nhưng không may, ông mắc bệnh lao và mất sớm. Vì vậy, có khá nhiều tác phẩm vẽ chân dung ông thời trẻ tuổi.

Giải tán

Thời đại bấy giờ đã không mỉm cười với họ. Sau sự kiện Taiseihokan (大政奉還, Đại Chính Phụng Hoàn) chính quyền Mạc phủ trao trả quyền lực lại cho Thiên Hoàng, thời đại Edo kết thúc và thời đại Meiji mở ra.

Dưới thời Edo, võ sỹ là tầng lớp thống trị đất nước Nhật Bản. Vì vậy, khi thời đại ấy suy tàn thì cũng đồng nghĩa với việc thời kỳ của giới võ sỹ cũng chấm dứt. Một bộ phận võ sỹ không cam tâm chấp nhận điều này nên đã nổ ra cuộc chiến cuối cùng giữa họ với tân chính quyền Meiji – chiến tranh Boshin (戊辰, Mậu Thìn). Shinsengumi cũng tham chiến với tư cách là binh lực của cựu Mạc phủ, nhưng sau đó Kondo Isami bị bắt và xử tử, Okita Soji mắc bạo bệnh, các thành viên khác người rời khỏi nhóm, người bỏ mạng trong trận chiến.

Trên chiến trường, binh lực của tân chính phủ vẫn chiếm ưu thế, liên tục tiến công đánh bại quân của cựu Mạc phủ. Nơi diễn ra trận chiến cuối cùng là thành Goryokaku (五稜郭) tại Hakodate, Hokkaido.

Địa điểm Công viên Goryokaku (五稜郭公園)
Địa chỉ 44 Goryokaku-cho, thành phố Hakodate
Số điện thoại 0138-31-5505
Bản đồ
Thời gian mở cửa Tháng 4 ~10: 5:00 ~ 19:00
Tháng 11 ~3: 5:00 ~ 18:00

Đến thời điểm này, thành viên duy nhất còn sót lại sau cùng của Shinsengumi là Hijikata Toshizo. Lực lượng cựu Mạc phủ đã quyết định đầu hàng, nhưng ông vẫn quyết tâm làm “võ sỹ của Mạc phủ" cho đến cùng. Ông đã đột kích đội quân của tân chính phủ và chết một cách oanh liệt. Bởi lẽ cho đến cùng, ông đã gắn bó với việc là một samurai trong suốt cuộc đời mình.

Ảnh hưởng của Shinsengumi cho đến hiện tại

Giai thoại về nhóm Shinsengumi với các thành viên xuất thân từ nông dân và võ sỹ cấp thấp từ môn đồ của võ đường, được đánh giá là có khả năng kiếm pháp tốt, trở thành “võ sỹ thân cận của chính quyền Mạc phủ" và đến khoảnh khắc cuối cùng của cuộc đời cũng vẫn hành động như một võ sỹ đích thực, đã làm tan chảy trái tim của biết bao thế hệ. Đến nay, nó đã trở thành đề tài cho vô số tác phẩm, từ phim truyền hình, phim điện ảnh, manga, anime, cho đến game, v.v…

Không chỉ hiện diện trong các sáng tác, Shinsengumi còn truyền cảm hứng cho cả giới chính trị và kinh doanh, thậm chí có người còn tự xưng “Chúng tôi là Shinsengumi thời hiện đại".

Khi một người có xuất thân rất bình thường quyết tâm trở thành người mà họ muốn, giây phút ấy, với người Nhật tựa như linh hồn của Shinsengumi đang tồn tại trong tâm trí họ vậy.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về Shinsengumi, hãy ghé đến Sử quán “Shinsengumi No Furusato Rekishikan". Ngoài tài liệu quý giá về Shinsengumi, nơi đây còn có góc chụp hình cho phép mặc thử trang phục của Shinsengumi và cả quầy lưu niệm nữa.

Địa điểm Sử quán Shinsengumi No Furusato Rekishikan (新選組のふるさと歴史館)
Website http://www.shinsenr.jp/index.html
Số điện thoại 042-583-5100
Địa chỉ 4-16-1 Shinmei, thành phố Hino, thủ đô Tokyo
Bản đồ
Thời gian mở cửa 9:30 ~ 17:00
Ngày nghỉ định kỳ Thứ hai hàng tuần (nếu rơi vào ngày lễ thì chuyển sang ngày thường tiếp theo)
29/12 ~ 3/1
Phí vào cổng Trung học phổ thông trở lên: 200 Yên
Tiểu học/trung học cơ sở: 50 Yên