Truyện cổ tích Nhật Bản – Núi vứt bỏ mẹ già
Vào thời nghèo khổ và nạn đói xảy ra triền miên ngày xưa, người ta đã phải đành lòng bỏ rơi người già, yếu để duy trì ít nhiều số lượng người còn có khả năng sống sót.
Ở Nhật Bản, không có ghi chép nào về lịch sử cho thấy thiên hoàng, tướng lĩnh, hay lãnh chúa các nơi đã ban hành luật “Loại bỏ người già". Tuy nhiên, đây đó người ta vẫn truyền tai nhau về câu chuyện vứt bỏ mẹ già dưới núi, và ngọn núi này ngoài cái tên chính thức, nó còn được gọi là Ubasute-yama (姥捨山, tạm dịch là “núi vứt bỏ mẹ già").
Và câu chuyện dưới đây là cây chuyện về ngọn núi Ubasute-yama đấy.
Tóm tắt truyện
Ngày xửa ngày xưa, một lãnh chúa ở một xứ nọ ban hành một đạo luật có nội dung “Hãy đưa những người già cả vô dụng lên núi vì họ chẳng có ích gì nữa". Có một thanh niên trong làng nọ có mẹ già đã lớn tuổi và không thể đi lại được nữa. Chàng thanh niên đã cố gắng chống lại đạo luật đó, nhưng mẹ của chàng đã khuyên chàng hãy chấp nhận để khỏi bị trừng phạt.
Chàng thanh niên vừa cõng mẹ lên núi vừa khóc lóc đau đớn, trong khi bà mẹ bẻ các cành cây dọc đường. Chàng trai hỏi vì sao mẹ làm vậy, thì bà trả lời là “Mẹ đánh dấu đường đi để con về nhà mà không bị lạc".
Trước tình yêu thương mà bà dành cho người con đang định vứt bỏ bà như vậy đã khiến cho chàng trai quyết định không bỏ rơi bà nữa, anh đem bà về nhà và giấu dưới sàn nhà.
Ngày nọ, lãnh chúa ở xứ bên cạnh thách đố lãnh chúa xứ mà chàng thanh niên sống, và đe dọa sẽ tấn công nếu như không nhận được câu trả lời thỏa đáng. Vì tình trạng nghèo đói của nước này vẫn đang tiếp diễn, nên sẽ không có cách nào chống trả được nếu cuộc tấn công xảy ra. Vì vậy, lãnh chúa đã ban tìm kiếm người trong xứ có thể giải được câu đố.
Chàng thanh niên kể về lời thách đố đó với bà mẹ đang sống dưới sàn nhà mình, và bà có ngay câu trả lời đơn giản. Chàng trai ngay lập tức đi báo với lãnh chúa, và đã ngăn được cuộc tấn công từ nước láng giềng.
Lãnh chúa vui mừng và ban thưởng bất kỳ điều gì anh chàng muốn. Chàng trai nói ngay là “Xin ngài hãy bãi bỏ luật vứt bỏ người già đi, vì sự khôn ngoan mà tôi có được này là nhờ vào người mẹ già mà bấy lâu nay tôi vẫn giấu dưới sàn nhà mình đấy!".
Lãnh chúa nghe vậy, liền thay đổi ý định và rút lại luật định đó.
Núi Ubasute-yama có thật không?
Tại tỉnh Nagano có địa danh tên là Obasute (姨捨). Nhưng ở đó không có ngọn núi nào tên Ubasute-yama như trong truyện cổ tích. Có nhiều điển tích về địa danh này, như là tên vị lãnh chúa đầu tiên của xứ này là ngài Ohasebe bị gọi trại đi, thành Obasute chẳng hạn.
Hiện tại, Obasute nổi tiếng là vùng đất với phong cảnh tuyệt đẹp của những cánh đồng ruộng bậc thang, và ga Obasute (姨捨駅) trên tuyến JR Shinonoi (JR篠ノ井線) ở đây là ga tàu có tầm nhìn đẹp nhất Nhật Bản.